Tía tô đất – một loại cây gia vị thuộc họ bạc hà đã trở nên khá quen thuộc đối với mỗi gia đình Việt Nam. Không chỉ mang tới hương chanh nhẹ nhàng, man mát trong các món ăn, Tía tô đất còn được dùng trong điều trị nhiều bệnh lý, đặc biệt là chứng rối loạn lo âu, mất ngủ. Một nghiên cứu khoa học đăng tải trên tạp chí Địa Trung Hải về Dinh dưỡng và Trao đổi chất đã chứng minh tác dụng quý của loại thảo dược này.
[toc ol=1]
Tía tô đất là gì?
Tía tô đất có tên khoa học là Melissa officinalis. Ở Việt Nam, Tía tô đất còn được gọi là bạc hà chanh. Đây là một loại cây thân thảo thuộc họ Hoa môi, có nguồn gốc từ nam Châu Âu và vùng Địa Trung Hải.
Cây Tía tô đất có hình dáng giống cây bạc hà. Khi ăn Tía tô đất, bạn sẽ thấy một mùi thơm rất dễ chịu được kết hợp giữa hương thơm của sả và chanh. Loại cây gia vị này thường được sử dụng trong trà thảo dược và các món ăn như salad, kem, bánh, kẹo hương chanh…
Không chỉ là loại gia vị đặc biệt trong ẩm thực, Tía tô đất còn được nghiên cứu và sử dụng làm tinh dầu, kem đánh răng và thuốc điều trị nhiều bệnh lý khác nhau. Trong đó, tác dụng thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ được nhiều người quan tâm hơn cả. Nhờ tác dụng này mà Tía tô đất đã được sử dụng làm nguyên liệu trong rất nhiều sản phẩm thảo dược giúp trẻ ngủ ngon giấc, hết quấy khóc. Hãy cùng khám phá tác dụng này của Tía tô đất trong nghiên cứu khoa học sau đây!
Nghiên cứu khoa học chứng minh: Tía tô đất giúp giảm lo âu, rối loạn giấc ngủ hiệu quả, an toàn
Nghiên cứu về tác dụng của tía tô đất đối với chứng rối loạn lo âu và rối loạn giấc ngủ được thực hiện bởi các nhà khoa học đến từ bệnh viện San Martino ở thành phố Genova, Italia.
Đối tượng tham gia nghiên cứu gồm 20 bệnh nhân ngoại trú (6 nam, 14 nữ) trong độ tuổi từ 18 đến 70. Họ là những người bị chứng rối loạn lo âu ở mức độ từ nhẹ đến trung bình và thường xuyên ngủ không ngon giấc. Các đối tượng được sử dụng Cyracos – một chiết xuất từ lá tía tô đất để điều trị với liều dùng 300mg Cyracos/lần, ngày uống 2 lần.
Sau 15 ngày, các bệnh nhân được phỏng vấn bằng cách sử dụng bài test gồm 20 câu hỏi được chia thành 3 loại là: biểu hiện lo âu; các triệu chứng liên quan đến lo âu và chứng mất ngủ. Kết quả cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô mang tới sự cải thiện đáng kể cho người bệnh từ biểu hiện lo lắng đến rối loạn giấc ngủ. Cụ thể:
Rối loạn lo âu
Biểu hiện lo âu giảm trung bình giảm 18%. Trong đó, tình trạng dễ bị kích động giảm tới 35%; căng thẳng giảm 18%; biểu hiện tăng động giảm 10%.
Còn về các triệu chứng liên quan đến chứng lo âu cũng giảm đáng kể (15%) bao gồm: vấn đề về ăn uống (ăn không ngon miệng…) giảm 33%; tình trạng mệt mỏi giảm 18%; cảm giác tự ti giảm 18%…
Mất ngủ
Tỷ lệ trung bình người bệnh cải thiện triệu chứng mất ngủ đã giảm tới 42%. Trong đó, với 3 mức độ mất ngủ có tỷ lệ cải thiện khác nhau. Cụ thể:
- Khó đi vào giấc ngủ: giảm 53%
- Giấc ngủ chập chờn, phải thức giấc nhiều lần: giảm 45%
- Mất ngủ, ngủ muộn: giảm 28%
Khi xem xét đánh giá lâm sàng của 20 bệnh nhân dựa trên điểm số cải thiện CGI, kết quả cho thấy:
- 19 trường hợp ghi nhận kết quả tốt về các biểu hiện của rối loạn lo âu
- 14 bệnh nhân giảm hoàn toàn các triệu chứng về rối loạn lo âu
- 17 người giảm hẳn tình trạng mất ngủ
Đặc biệt, nghiên cứu cũng cho thấy tính an toàn của chiết xuất từ lá tía tô đất trong thời gian ngắn (15 ngày), không gây tác dụng phụ hay bất kỳ ảnh hưởng nào tới sức khỏe của người bệnh.
Một số lợi ích khác của tía tô đất đối với sức khỏe
Tía tô đất còn được dùng làm “vị thuốc” trong hỗ trợ cải thiện sức khỏe, nâng cao sức đề kháng cũng như điều trị một số bệnh lý thường gặp. Đây cũng chính là lý do khiến ngày càng nhiều người tìm đến tía tô đất để chữa trị bệnh an toàn, hiệu quả lâu dài.
Chống virus, kháng khuẩn
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh lá Tía tô đất rất hiệu quả trong việc chống lại virus cúm, virus herpes, virus bệnh Newcastle… Bởi vậy, nếu trẻ thường xuyên ăn lá cây Tía tô đất thì sẽ ít bị ốm vặt hoặc mắc các bệnh do virus gây ra hơn so với bạn bè cùng trang lứa.
Mặt khác, chiết xuất từ lá Tía tô đất có đặc tính kháng khuẩn, kháng nấm rất tốt. Một nghiên cứu khoa học đã chỉ ra loại thảo dược này giúp kiểm soát tới 13 loại vi khuẩn và 6 loại nấm khác nhau.
Giảm đau
Tác dụng chống viêm, giảm đau của lá Tía tô đất đã được rất nhiều nhà khoa học chứng minh. Đặc biệt, loại thảo dược này còn giúp làm lành nhanh vết thương và hạn chế nhiễm trùng.
Cải thiện rối loạn tiêu hóa
Tinh dầu lá Tía tô đất được xem là liệu pháp từ thiên nhiên giúp tăng cường chức năng tiêu hóa, cải thiện các triệu chứng thường gặp như đầy hơi, chướng bụng, đau bụng… Trong một nghiên cứu thực hiện trên 80 trẻ sơ sinh cho thấy, chiết xuất từ lá Tía tô đất có tác dụng giảm đau bụng ở trẻ sơ sinh. Cụ thể, mẹ của các bé được khuyên uống nước hỗn hợp lá Tía tô đất với thì là, hoa cúc 2 lần mỗi ngày. Và sau 1 tuần, các bé đã giảm hẳn cảm giác khó chịu và triệu chứng đau bụng.
Chống oxy hóa
Tinh dầu lá Tía tô đất có tác dụng chống oxy hóa rất tốt. Bởi vậy, nó được đánh giá hiệu quả trong phòng ngừa và cái thiện một số bệnh lý liên quan tới oxy hóa như rối loạn thoái hóa thần kinh mạn tính (Parkinson, Alzheimer…); bệnh tim mạch…
Điều trị bệnh cường giáp
Theo thông tin được đăng tải trên tạp chí khoa học Endocrinology, các nhà khoa học cho biết: Tía tô đất giúp ngăn chặn sự hoạt động quá mức của tuyến giáp nên hỗ trợ điều trị bệnh cường giáp hiệu quả. Khi người bị cường giáp sử dụng chiết xuất Tía tô đất, nó sẽ làm chậm quá trình sản xuất hormone tuyến giáp và làm giảm các triệu chứng của bệnh như hồi hộp, khó thở, tim đập nhanh…
Cải thiện rối loạn chức năng tình dục ở nữ giới
Rối loạn chức năng tình dục (FSD) là một vấn đề sức khỏe rất phổ biến, ảnh hưởng đến 25- 65% phụ nữ hiện nay. Nghiên cứu khoa học đăng tải trên tạp chí Nghiên cứu Dược Phẩm Iran cho thấy, chiết xuất từ Tía tô đất giúp cải thiện ham muốn ở phụ nữ mắc chứng rối loạn ham muốn tình dục. Thảo dược này giúp tăng hưng phấn tình dục, bôi trơn, tạo cảm giác cực khoái, thỏa mãn cho chị em…
Trên đây là những thông tin khoa học hữu ích về tác dụng của lá Tía tô đất và các lợi ích của nó đối với sức khỏe con người. Bởi vậy, không có lý do gì mà bạn lại bỏ qua loại rau gia vị này vào bữa ăn hàng ngày đúng không? Đối với trẻ nhỏ, thay vì ăn rau trực tiếp thì cha mẹ nên bổ sung chiết xuất Tía tô đất cho con bằng cách sử dụng các sản phẩm thảo dược an toàn để mang lại hiệu quả tốt nhất!